Dit is mijn laatste stuk gepubliceerd op www.deredactie.be. De dag nadien om 11 uur heb ik met Bart De Wever een persconferentie gegeven om hét te zeggen...Alle stukken van voor 3 mei zijn gepubliceerd op dezelfde vrt-site, tenzij anders vermeld.

Ik heb nog nooit een boek geschreven. Ik ben/was net met een eersteling bezig, had al enige bladzijden en een structuur met per hoofdstuk waarover het moest gaan en de te verwerken gedachten, maar laat ik zeggen dat er iets is tussengekomen.

Niets aan te doen natuurlijk. De ‘vreugde van het publiceren’ waarover wijlen mijn oud-professor Antonin Vanelslander het ooit zo mooi had, zal aan mij voorbijgaan.

Ik heb wel ooit samen met Johan Vande Lanotte en Geert Goedertier België voor Beginners geschreven. En vergeef me nu mijn gebrek aan bescheidenheid: dat is een heel goed boek. Het is trouwens ook in het Frans en het Engels vertaald, maar misschien is dat geen bewijs.

Ik vind het goed omdat het heel didactisch uitlegt hoe ons staatssysteem in elkaar zit. Bij wijze van spreken van de gemeenteraad tot en met het Grondwettelijk Hof, van de Grondwet tot en met alle Mensenrechten.

Ingewikkelde materie, maar toch hapklaar en begrijpelijk voorgesteld, waarbij we trouwens met de drie auteurs elkaar heel goed hebben kunnen vinden. Ikzelf kwam de laatste in de rij, en had de opdracht te schrappen en te herschrijven. De copywriter eigenlijk, of, zo u wil, de populist.

Ik heb – geheel terzijde - eruit onthouden dat Johan Vande Lanotte eigenlijk een geleerde is die als politicus doet wat hij kan om dat te verbergen. Maar hij is niet voor niets door de Gentse studenten genomineerd als ‘wijste’ (= beste) prof. En alleen een prof die iets heel goed kent, kan daarover ook goed les geven.

Van België voor Beginners en van de Franse vertaling La Belgique pour débutants zijn er nieuwe en herwerkte edities uit. Ik heb de auteursexemplaren, op één na, aan jonge VRT-collega’s gegeven. Ze hebben hun België voor Beginners in de voorbije weken nuttig kunnen gebruiken. En dat zal – om een understatement te gebruiken – in de komende maanden zo blijven.

Vraag is, bedacht ik toen ik vorige vrijdag er zelf iets in opzocht, hoe het deel over de federale staat er na de Grote Onderhandeling zal uitzien. Ik heb daar geen vermoeden van, maar ik hoop dat het stukken korter zal kunnen. Want dat zal dan wijzen op transparantie en heldere structuren, en die hebben we broodnodig.

Ik heb trouwens bij het werken aan de eerste editie iets opgemerkt dat toen al mijn frank had moeten doen vallen, maar dat is in alle eerlijkheid toen niet gebeurd. Ik vond toen al – en het is voor een auteur tamelijk ongebruikelijk of zelfs dom dat te zeggen, maar het is wat het is - dat het deel over Brussel eigenlijk niet goed te verstaan was. Ik heb daar echt op gezweet, en talloze keren herschreven, maar ik heb het nooit beter gekregen dan zoals het er nu nog altijd staat.

Ik besef nu: dat ligt niet aan mij. Het zijn die Brusselse structuren zelf die zo onverstaanbaar en onuitlegbaar zijn. De striemende kritiek van Louis Tobback is ook op dat punt zo juist al wat.

België voor Beginners gaat ook over rechten. Over bescherming van mensen. Heel belangrijke hoofdstukken, waarbij opvalt dat die rechten in de voorbije decennia fors zijn toegenomen. Je zou kunnen zeggen dat de liberale vrijheden uit de Grondwet van 1831 in de loop van de tijd zijn uitgebreid. En te hopen valt dat dit nog lang niet aan zijn eindpunt zit.

Consumentenrechten bijvoorbeeld. De komende Grondwetgever heeft zo te zien op dat punt trouwens nog wat werk. Of vindt u het normaal wat ik lees van elektriciteitsdistributeur Eandis: de prijzen gaan fors omhoog omdat – hou u vast – er veel mensen en bedrijven zonnepanelen en windmolens hebben staan. Jaja! Al die zonnepanelen en windmolens, die kosten ons allemaal geld!

Ik dacht dat die panelen en molens dienden voor de productie van groene, schone en goedkope energie; de zon schijnt altijd, dacht ik, de wind waait, voor niets en voor iedereen. Nee dus. We gaan allemaal voor elektriciteit ‘tot 20 procent’ meer betalen.

Het “recht om niet belazerd te worden”, kunnen we dat misschien opnemen in de Grondwet?

À propos. U moet eens lezen wat Eandis zelf op zijn site schrijft over zijn MISSIE en WAARDEN. Zeer geestig, pure satire eigenlijk. En wat ook zo leuk is: kijk ook eens wie er in de Raad van Bestuur zit. Allemaal mensen van wie geweten is dat ze zeer sociaal zijn, sommigen zelfs socialist!

Grondig cynisch, dat wel, maar aren’t we all?

Ik niet. Ik weiger.