Ik kijk nu meer tv dan vroeger, en ik ben fan geworden van Jeroen Meus. Ik zal het u besparen, maar ik kan wel honderd redenen geven waarom Dagelijkse Kost zo goed is. Om maar te zeggen: it’s nothing personal, it’s strictly business.

Maar net daarom, business dus, vind ik de verkoop door de VRT van maaltijdboxen onder het Dagelijkse Kost-label beslist niet kunnen. Het is des te meer fout omdat dat gelanceerd wordt op een moment dat de hele horeca-sector kreunt onder de crisis. Velen in de sector zijn teruggevallen op afhaal en/of thuisbezorging.

Ze kunnen, als het goed gaat, op 1 mei herbeginnen. Maar het staat nu al vast dat een flink aantal horeca-ondernemers ook dan de deuren gesloten zullen houden, vanwege failliet. Uitgerekend dan vanuit een overheidsbedrijf bijkomende concurrentie organiseren is op zijn minst maatschappelijk dubieus. Dat is des te meer waar voor organisaties die geregeld communiceren over de waarden die ze hanteren. Respect voor ondernemerschap is daar blijkbaar niet bij.

Ik behoor niet tot het soort mensen die vinden dat de VRT strikt in de leer moet zijn, en zich moet beperken tot radio, tv en online, en alleen met belastinggeld mag worden gefinancierd. Dat er bijvoorbeeld een boek wordt gemaakt naar aanleiding van een televisieprogramma, een cd-box wordt gemaakt met de Klara top-100, noem maar op, allemaal geen probleem. Dat is een vorm van bijkomende dienstverlening.

Hier voelt iedereen aan dat het om iets anders gaat. Het gaat niet langer om cultuurproducten (een boek) maar om… dagelijkse kost. Dat is totaal nieuw. Maar net daarom een brug te ver. Het zou wel eens het begin van een veel breder fenomeen kunnen zijn. Er zijn – ik doe een mini-brainstormpje - goede redenen om programma’s te maken over fietsen en fietstoerisme. (Geheel terzijde: er is het bijkomende voordeel dat dan gewoon betaald kan worden door Toerisme Vlaanderen en door het Vlaams ministerie van Sport. Ook dat is bij de VRT dagelijkse kost.) Gaat de VRT dan in dezelfde redenering ook fietsen verkopen?

En nu Vlaanderen Vakantieland (óók betaald door Toerisme Vlaanderen) terugkomt: waarom geen Vlaanderen Vakantieland-bongobonnen? Kan je toch niet laten liggen?

Einde van de brainstorm. 

Wie maar een oppervlakkige zoektocht houdt in de krantenarchieven kan lezen dat Jeroen Meus de afgelopen jaren zeer goed heeft geboerd. Hij heeft een heus zakenimperium uitgebouwd. En dat is hem gemeend en van harte gegund: in Vlaanderen mag je dat niet zeggen, maar wie zeer goed is mag van mij zeer rijk worden. Punt.

Maar dat heft het algemene kader niet op. Er is om te beginnen een beheersovereenkomst die vraagt dat bij opbodsituaties de openbare omroep zich ten aanzien van de commerciële media bescheiden opstelt. Waarom dat niet geldt voor het algemene economische weefsel is mij volslagen onduidelijk.

En er is meer. De VRT heeft een heuse crisis moeten doorstaan omdat bleek dat regels en procedures opzij werden gezet, en dat bij contracten het vrienden en kennissen-gehalte zwaarder woog. Het was een van de eerste dingen die CEO Frederik Delaplace liet weten: dit nooit meer.

Welaan dan. Is er hier sprake geweest van een openbare opdracht? Die zorgvuldig is behandeld? Hoeveel concurrenten van Foodmaker – het bedrijf dat de boxen gaat produceren – zijn geraadpleegd?  Hebben de kans gekregen mee te doen?

Ik lees dat de baas van Foodmaker een persoonlijke vriend is van Meus. Bij Foodmaker werken mensen die we kennen.. van op de VRT. Dat mag allemaal van mij. Maar uiteraard is dat op zich geen reden om die dan maar meteen ook een contract toe te schuiven.

En nog. Uit wat hierboven staat mag blijken dat wat hier gebeurt, het begin is van een wezenlijk andere extentie-strategie. Dan moét dat besproken worden in de Raad van Bestuur. Want dat is niet een van de vele operationele omroepbeslissingen. Is dat gebeurd? En is dat daar zo maar gepasseerd? Of zat de Raad van Bestuur te wachten op de maaltijd? Alvast in het Vlaams Parlement zijn er partijen met vragen over die foodboxen. Maar dat is de gebruikelijke reactie. Een beetje grommen, en klaar is kees.

Ik denk dat die meneer Delaplace al ongelooflijk veel gelachen heeft. Ik heb horen zeggen dat hij in zijn Raad van Bestuur uitvoerig heeft geantwoord op vragen van eminente leden over de werking van de zapdoos bij het tv-kijken. Maar ik denk dat dat vuilbekkerij is.