Het spel en de knikkers

De man die voor het Verenigd Koninkrijk de onderhandelingen voert met de Europese Unie heet David Frost. De Morgen had er gisteren een interessant stuk over. Hij heeft in Oxford middeleeuws Frans gestudeerd – als ik dat lees word ik al meteen enthousiast – en is daarna in de Europese diplomatie gegaan. Maar anders dan zijn collega’s is hij net daar euroscepticus geworden. Hij is sinds 2016 dé Europese adviseur van Boris Johnson.

Hij omschrijft Brexit als opstand tegen een geautoriseerde versie van politiek. Een systeem waarin iedereen hetzelfde denkt: ‘wij zijn vóór Europa’. En wie daar tegenin gaat, is zogenaamd anti-Europees. Dé vertegenwoordiger van de geautoriseerde versie is de Gentse professor Hendrik Vos. Als een paar landen (Nederland, Duitsland) vinden dat als er door het Britse vertrek minder Europese inkomsten zijn, de Europese begroting moet krimpen, dan valt Vos, net als ongeveer alle Vlaamse Europa-journalisten, zonder nuance terug op die geautoriseerde versie, en spreekt over ‘de vrekkige landen’.

Deze te lange inleiding om te zeggen dat voor de Belgische politiek in Vlaanderen hetzelfde geldt: er is een geautoriseerde versie waarvan er niet wordt afgeweken. En dus wachten we op een regering, en gaan voorbij aan wat die regering zo moeilijk of zelfs onmogelijk maakt.

Maar gelukkig is er Het Laatste Nieuws. Niet alleen de grootste krant van het land, maar – zeg dat ik het gezegd heb – ook de beste. In het weekeinde is de krant erin geslaagd de Stand van het Land uit de doeken te doen in twee zeer behapbare bladzijden. Met voor iedereen verstaanbare grafieken. En met de focus waar die ook écht ligt: op geld.

En dus kon je gewoon zien hoe het zuiden des lands niet werkt, in alle betekenissen. Alle indicatoren staan er op rood: de economische groei, het aantal mensen met een job in de privésector, het onderwijsniveau, het overheidsbeslag, de schuld. En nog het ergste van al: de vele herstelplannen die er zijn geweest, blijken alleen maar het probleem te hebben vergroot. Om maar één cijfer te citeren: in 2024 zal de Waalse schuld 200 % zijn van het eigen Bruto Binnenlands Product.

Het Laatste Nieuws zet dat ook in Europees perspectief, en daaruit blijkt dat eigenlijk niemand er zo slecht aan toe is als onze zuidelijke landgenoten. Maar ze trekken zich daar niet teveel van aan: al die alarmerende cijfers verdwijnen in de Belgische pot die gespijsd wordt in theorie door de Belgische staat, en dus in de praktijk door Vlaanderen. Anders gezegd: ze leven er compleet boven hun stand, maar een groot deel van het Franstalig electoraat heeft beslist dat de standen beter worden afgeschaft, en dus is er ook geen probleem.

Het verstandige van dat artikel is dat het gewoon de feiten presenteert, zonder politieke conclusies. De mensen zijn wel slim genoeg om die zelf te trekken, denken ze bij Het Laatste Nieuws. Nog iets waarin die krant toch wel anders is dan de andere.

Idem dito met de oplossingen. Die worden op een rijtje gezet. Waarbij niet onvermeld wordt gelaten dat als Wallonië op eigen benen staat, ze alle pensioenen, lonen, uitkeringen allerhande op slag met minstens 20% moeten verminderen. (Dat is eigenlijk het Griekse scenario…)

Dat dat indruk maakt merk je aan de lezersbrieven van gisteren. ‘Het is goed dat deze cijfers gepubliceerd worden’, zegt iemand. Iemand hoopt dat het HLN-stuk in het Frans zal worden vertaald, zodat men begrijpt waarom sommige Vlamingen Franstalige politici als roofdieren zien. Iemand anders zegt dat die cijfers het échte debat zijn dat moet worden gevoerd. Iemand wijst erop – terecht - dat de verschillen moeten worden geobjectiveerd, maar in volle transparantie. Want, zegt nog iemand anders, het kan niet de bedoeling zijn bodemloze putten te vullen. Want, merkt men op, als België een privé-bedrijf zou zijn, werd de afdeling Wallonië of gesaneerd of gesloten of verkocht voor één symbolische euro.

Om nog maar eens te zeggen dat niets zo indrukwekkend is als de werkelijkheid. Daartegen is geen enkele geautoriseerde versie opgewassen. Dan hoef je ook niet over een Vlaams Front te beginnen. Dat heeft niet alleen foute connotaties, maar het is vooral totaal overbodig. Zelfs Johan Vande Lanotte, die zich nog altijd socialist noemt, zegt in het weekeinde dat de solidariteit – nochtans voor sociaal-democraten een sleutelbegrip – niet eindeloos kan zijn.

Het interview van Joël De Ceulaer in De Morgen met Vande Lanotte en Hendrik Vuye moet trouwens verplichte lectuur zijn voor wie (dankzij Het Laatste Nieuws !) nóg meer wil weten. Vuye en Vande Lanotte zijn het overigens opvallend over heel veel dingen eens. Misschien, zat ik te denken, is dat wel hét kenmerk van slimme mensen: ze vertrekken niet van een gewenste werkelijkheid, maar van de werkelijkheid tout court.

Ze wijzen ook op de vele Vlaamse zwakke plekken: het Vlaams en Belgisch isolement van de N-VA (zich wentelen in eigen gelijk is menselijk, maar je schiet er maar weinig mee op); het compleet gebrek aan voorbereiding van welke stap dan ook (dat kan ook niet als je hele dagen moet communiceren tegen diegenen waarvan je nadien verwacht dat het medestanders gaan zijn); het idee dat Brusselaars geen aparte identiteit zouden hebben.

En – dat is typisch voor proffen die hun terrein écht kennen – hun uitleg is even simpel als verrassend. Vuye die erop wijst hoe Franstaligen in hun hoofd leven in een België zonder Vlamingen. Vande Lanotte die erop wijst hoe vreemd dit land is: de meerderheid vraagt een aparte, autonome staat. In de rest van de wereld komt die vraag van een minderheid.   

Helaas zullen we vanaf vandaag weer en masse moeten luisteren naar eindeloos gezwets over onwil van de politiek, over wie de sleutel in handen heeft, enz.. Het overgrote deel van de Wetstraatwatchers werkt alsof voetbalverslaggevers ons uitgebreid zouden informeren over de gesprekken op training en in kleedkamers, maar geen woord zeggen over de match zelf. Er is het spel, er zijn de knikkers…

Gelukkig kunnen we uitgebreid worden bezig gehouden over een nieuw al met al niet zo kwalijk soort griep. Dan hoeven we niet over ons Zieke Land te praten. Blijven we keurig bij de geautoriseerde versie.


Eerder

Leve de werkelijkheid

Het was een opvallend moment. Geert Wilders in debat met Rob Jetten, boegbeeld van het links-liberale D66. Wilders heeft nagetrokken dat Jetten, minister van Klimaat in het demissionaire kabinet Ru...

Lees het hele artikel

Nieuw Sociaal Contract

Ik heb het vele keren gedaan voor de VRT: verkiezingsprogramma’s maken. Het eerste was de vinger op de zere plek leggen, proberen te bepalen waar de verkiezingen over gingen. Wanneer je dat doorhad...

Lees het hele artikel

Een uphill battle

Het is zo ver: Doorbraak zit al een kleine week in een nieuw jasje. Er is een vaste ploeg die beslagen op het ijs staat, er zijn ook nieuwe mensen die voor Doorbraak schrijven. Het is tijd voor de ...

Lees het hele artikel

Raar, en het doet zeer

Ik kreeg het van jongs af aan ingelepeld. Toen ik nog maar nauwelijks kon lezen zag ik het in verschillende talen op de toren staan: Nooit meer oorlog. Het is lange jaren meegegaan. Het werd een L...

Lees het hele artikel