Klikmoment

Het kan: van alles lezen, horen en zien, maar eigenlijk is er niets nieuws. En toch is er een klik. In het Frans: faire le déclic, het plotse inzicht.

Er was het interview met Theo Francken en Tom Van Grieken in Het Laatste Nieuws: beide volkstribunen doen elkaar pijn waar het zeer doet. En ja, er is een Groot Verschil van Mening over de Toekomst van het Land. En er was het interview met Bart De Wever op Radio 1. Met het idee om de beslissing over de kernuitstap over te laten aan de regio’s.

Maar je behoeft geen diploma Politieke Wetenschappen om in te zien dat De Wever dat op zijn buik mag schrijven. Dan kan hij dat met zijn hemd weer uitvegen, zeggen ze daar in Nederland altijd bij.

Omdat België dat alleen toestaat aan Wallonië. Denk aan de bombe atomique institutionelle van Philippe Moureaux, waar De Wever naar verwijst. De kwestie betrof toen wapenuitvoer: een meerderheid in de regering wilde geen schietgeweren verkopen aan het Midden-Oosten, maar de PS wel. En dus vond Moureaux dat over wapenexportlicenties de gewesten dan maar moesten oordelen.

De Franstaligen kregen hun zin; eerst feitelijk, daarna wettelijk. De Vlaamse socialisten – ik was godbetert zelf partijlid geworden vanwege hun vredelievende standpunten in de rakettenkwestie – bezweken zo’n beetje als eersten. Gevolg? In 2019 heeft het Waals Gewest voor meer dan 2,6 miljard euro aan wapenexportlicenties gegeven, goed voor 90% van de Belgische wapenuitvoer.

De Wever krijgt dat nooit geregeld. Un acte de séparatisme. Net zo min als Hilde Crevits haar regionaal gedifferentieerd arbeidsmarktbeleid krijgt. Het was geestig om zien: in De Zevende Dag bootsten Crevits en Pierre Dermagne het duo De Wever-Lachaert na: ze praatten op enige afstand over elkaar, niet met elkaar. Hun standpunten bleken dan ook niet compatibel.

Niemand mag of kan onderschatten hoe – letterlijk – het beeld hier zijn rol speelt. Zeker als Lieven Verstraete Dermagne voor de voeten werpt wat gezegd is door Hilde Crevits, die dus een paar meter verderop zit, en af en toe meesmuilt. Crevits mag het ook op haar buik schrijven. Dat maakt Dermagne met een brede grijns duidelijk. Crevits doet daarna niet echt veel moeite om te verstoppen dat ze zo eigenlijk niet verder kan. Anders dan een Servais Verherstraeten heeft ze besloten niet eeuwig uit te leggen wat niet uit te leggen is.

En er is meer. Annelies Verlinden heeft ook een buik om op te schrijven. Ze heeft gezien dat in het regeerakkoord staat dat de gezondheidszorg zal worden geregionaliseerd. En wil daar werk van maken: mooi! Dat zal op zijn minst logischer zijn, en laten we hopen ook efficiënter en goedkoper. Maar helaas.

De Franstalige partijen zien dat niet zitten, zeggen nooit te hebben geweten dat dat afgesproken was. Ook dat resulteert in het Franse woord voor njet.

Crevits zegt over de PS en het (verplicht) activeren van werklozen: ‘Hebben ze een andere keuze?’ Het antwoord is: reken maar! Dermagne is op dat punt bijzonder duidelijk: ja, ik ben een regionalist, maar ook een socialist. En als Crevits niet weet wat dat wil zeggen moet ze maar checken wat de Waalse socialistische vakbond zegt. Of de PTB. Voor 99% vallen die samen. De arbeidsdeal, die dus voor Crevits niet ver genoeg gaat, is voor de vakbond en extreem-links imbuvable.

Terwijl er in Vlaanderen een overweldigende meerderheid bestaat die wel kernenergie wil, er een grote meerderheid is die vindt dat mensen die kunnen werken ook moeten werken, zeker als ze worden geholpen met overheidsgeld, dat solidariteit nobel is, maar dat die efficiëntie en financiële verantwoordelijkheid niet in de weg dient te staan. 

Maar keer op keer moeten we dat soort Vlaams gezond verstand op onze pens schrijven, en vooral blijven betalen voor een beleid dat we in grote meerderheid eigenlijk niet willen.

En dan komt natuurlijk de hamvraag: krijgen we dat allemaal ooit nog fatsoenlijk geregeld? Zelfs als we voldoende tijd geven  om tot effen rekeningen te komen? Zelfs als Paul Magnette zegt (zie De doodgravers van België) dat hij begrijpt dat de Vlamingen niet willen blijven betalen? Maar er in de praktijk bitter weinig verandert?

Dat is nu net mijn klikmoment: ik geloof dat eerlijk gezegd niet meer. Ook al omdat het spel niet fatsoenlijk wordt gespeeld. Alexander De Croo sluit een zogeheten arbeidsdeal ­– terwijl hij zijn favoriete deuntje neuriet: een akkoord is belangrijker is dan wat erin staat! –  waarvan iedereen weet dat die nooit zal leiden tot de vereiste 80% activiteitsgraad. Als men dat opmerkt, zegt hij dat de activiteitsgraad de verantwoordelijkheid is van de gewesten. Die evenwel niet de middelen en bevoegdheid hebben om op dat punt beleid te voeren. Waarop Hilde Crevits: ‘Ik pik dat niet!’

Dat is tegelijk de samenvatting.

En dan herinner ik mij de Belgiëdag op de boekenbeurs van 2005. Met schrijver Geert Van Istendael en constitutionallist Johan Vande Lanotte. Van Istendael dichtte België eeuwigheidswaarde toe; Vande Lanotte niet. ‘Maar hoe en wanneer stopt het?’ was de vraag. ‘Het stopt als het Vlaams Parlement een brief schrijft om te zeggen dat ze ermee stoppen’. ‘Dat is nogal simpel…’ ‘Toch is het zo,’ hield de professor vol. ‘Daarna komen er onderhandelingen over de boedelscheiding, maar de brief van het Vlaams Parlement, dat is echt genoeg.’

Ik begin aan die gedachte te wennen. Van lieverlee; ik heb het idee jarenlang verworpen. Het is in wezen het Plakkaat van Verlatinghe, The Declaration of Independence,  ja, zelfs het scenario van Bye bye Belgium, maar, mag ik zeer hopen, zonder de karikaturen. Al zal het niet makkelijk zijn: ik zie ene DVL samen met te veel jongens met kortgeschoren kopjes met de vlag zwaaien; ik zie het Vlaamse heir al zingend de tram in Tervuren tegenhouden; ik zie een poging tot grenscontrole ter hoogte van Ronse. De oplossing die in geen tijd het probleem wordt…

En vanzelfsprekend is Catalonië beslist niet het voorbeeld. Een tweederdemeerderheid in het Vlaams Parlement is een minimum. Maar die komt er, ook van lieverlee. Onder druk van zienderogen wegsmeltende welvaart, mede door bloedrode begrotingen in Brussel, Wallonië en in de Franse Gemeenschap waar de overheden zich prinsheerlijk niets van aantrekken. En stijgende rekeningen. En door hoge inflatie zijn alle kleine appeltjes voor de dorst verdwenen.

Het moment met andere woorden waarop onze media het niet langer kunnen hebben over het schuldprobleem van de overheid, maar zullen moeten zeggen dat het treurig genoeg ons schuldprobleem is.  

Scheiden: het is uiteindelijk wellicht de enige rationele oplossing, het is mogelijk zonder je tafelmanieren te vergeten, en het is voor de kinderen ook beter. En Vlaanderen zou vervolgens toch eens een vrijage met Nederland moeten overwegen. Ons gezamenlijk BNP is groter dan dat van Rusland.

Doorbraak, 22 februari 2022


Eerder

Leve de werkelijkheid

Het was een opvallend moment. Geert Wilders in debat met Rob Jetten, boegbeeld van het links-liberale D66. Wilders heeft nagetrokken dat Jetten, minister van Klimaat in het demissionaire kabinet Ru...

Lees het hele artikel

Nieuw Sociaal Contract

Ik heb het vele keren gedaan voor de VRT: verkiezingsprogramma’s maken. Het eerste was de vinger op de zere plek leggen, proberen te bepalen waar de verkiezingen over gingen. Wanneer je dat doorhad...

Lees het hele artikel

Een uphill battle

Het is zo ver: Doorbraak zit al een kleine week in een nieuw jasje. Er is een vaste ploeg die beslagen op het ijs staat, er zijn ook nieuwe mensen die voor Doorbraak schrijven. Het is tijd voor de ...

Lees het hele artikel

Raar, en het doet zeer

Ik kreeg het van jongs af aan ingelepeld. Toen ik nog maar nauwelijks kon lezen zag ik het in verschillende talen op de toren staan: Nooit meer oorlog. Het is lange jaren meegegaan. Het werd een L...

Lees het hele artikel