Laat ik schaamteloos eerlijk zijn. Ik ben flamingant om exact dezelfde reden waarom ik nooit op het Vlaams Belang zal stemmen: centen. Het Belang is, net zoals de PVDA aan de andere kant van het politieke spectrum, een bedreiging voor de Vlaamse welvaart.

De partij heeft overigens nauwelijks een economisch programma. En haar schaarse voorstellen kosten ongelooflijk veel geld (geld dat we niet hebben),  of anders zijn ze totaal onrealistisch.

Het is een van de verklaringen waarom de partij - ondanks peilingen die vele maanden anders suggereerden - bij de verkiezingen van juni vorig jaar niet de grootste is geworden. Ere wie ere toekomt: het was Johan Vande Lanotte die dat ruim twee jaar vóór die verkiezingen al voorspelde. ‘Het gaat almaar meer over geld,’ zei hij, ‘en het VB heeft daar niets zinnigs over te zeggen. De N-VA zal de grootste worden. De mensen gaan de welvaart niet te grabbel gooien.’

Dit gezegd zijnde (en in het volle besef dat ik door het bovenstaande weer een paar vijanden meer heb gemaakt): ik ben altijd een uitgesproken tegenstander geweest van het cordon médiatique tegen het Vlaams Blok/Belang. Eigenlijk om dezelfde reden waarom ik de zogeheten negationisme-wet een slecht idee vind. Als er – ik wik mijn woorden – idioten zijn die vinden dat ze moeten zeggen dat de holocaust nooit heeft plaatsgevonden, dan moeten ze dat vooral doen. Het woord getrouw dat g’ onbevreesd moogt spreken, staat in de Brabançonne: laten we dat vooral zo houden. En dus mag ook het Vlaams Belang zeggen wat het wil. Ook als daarmee een brede consensus doorbroken wordt.

Omdat die partij, de op één na grootste van het land nota bene, bovendien democratisch gemandateerd is, is er geen enkele reden om haar standpunten uit de media te houden. Integendeel, die stellingen – hoe controversieel ook – moeten er worden weergegeven, besproken, kritisch en onpartijdig getoetst. Zoals dat ook moet met alle andere partijen.

Dat is lange tijd anders geweest. Interviews met VB-figuren waren in de zelfverklaarde kwaliteitspers verboden. Dat is gelukkig verleden tijd: in De Morgen en in De Standaard bijvoorbeeld worden die mensen wel degelijk geïnterviewd. Iemand als Joël De Ceulaer is op dat punt radicaal van mening veranderd: ook foute mensen komen aan bod.

Maar nu lijkt De Standaard daar op terug te komen. In de krant van het weekend houdt hoofdredacteur Karel Verhoeven een nauwelijks verholen pleidooi om terug naar af te gaan.

Aanleiding is het verslag in de krant over een VB-bijeenkomst in Aalst met Filip Dewinter. De krant leidt uit wat daar is gezegd af dat het Vlaams Belang radicaliseert. Ook omdat de tijd daarvoor rijp zou zijn: verwezen wordt naar Trump in Amerika. Dewinter wordt er geciteerd over deportatie, collectieve uitzetting en remigratie van vreemdelingen die illegaal, crimineel, werkloos of ‘onaangepast’ zijn.

Daarbovenop is er in dat stuk veel aandacht voor uitspraken van Europees Parlementslid Tom Vandendriessche, het hoofd van de VB-studiedienst, die in de krant Directeur Strategie genoemd wordt. Verwezen wordt ook naar Vandendriessches (ridicule) uitspraak over Dries Van Langenhove als de Vlaamse Nelson Mandela. De Standaard neemt die ernstig…

Idem met een andere uitspraak van dezelfde man, die de politiek wil terugbrengen naar ‘zijn zuiverste vorm: vriend of vijand’. Waarbij al wie geen vriend van het VB is weldra de rekening gepresenteerd zal krijgen: rechters, journalisten, noem maar op.

Ook dat is niet echt verstandig van Vandendriessche, maar de conclusie van Karel Verhoeven is duidelijk: ‘Politiek en media kunnen daar niet meer naast kijken. Dit Vlaams Belang is geen partij als alle andere. Er is geen beleefd ‘‘voor en tegen’’ mogelijk, want het valt buiten de bandbreedte van het reguliere, democratische debat. Vlaams Belang wil het liberaal-democratische basiskader openbreken… Wie dat nog ontkent, wordt zijn de facto bondgenoot.’ 

Niet alleen valt hier de in lichte mist gehulde vraag naar een nieuw cordon op, minstens even opvallend is dat Verhoeven doet wat hij Vandendriessche verwijt: je bent voor Verhoeven of vriend of vijand van het Vlaams Belang. Iets daartussenin – waarnemer, verslaggever, commentator, journalist – bestaat niet. Wie die positie inneemt is ‘de facto bondgenoot’. Bij De Standaard is de remedie dus de kwaal.

Het typeert de krant: de meest activistische van het land. Zo is dit dagblad trouwens ooit begonnen. Herinner u het AVV-VVK-kruis, dat maar liefst tachtig jaar lang op de voorpagina stond. In 1999 verdween het, al met al zonder veel gedruis. Het eeuwige verbond tussen Vlaanderen, de Kerk en de christendemocratie was uitgeleefd. Maar de erfzonde van de bekeringsijver is kennelijk gebleven.

In de zusterkranten Het Nieuwsblad en Het Belang van Limburg staat drie dagen eerder een verhaal met een wat ingewikkelde maar overduidelijke titel: Belgisch koppel krijgt voor honderdduizenden euro’s aan pensioenen, terwijl het in Marokko woont. Over een Marokkaanse man die omdat hij gehuwd is met een Belgische vrouw, Belg kan worden. In het kader van de gezinshereniging laat hij nadien zijn ouders komen, die ook Belg kunnen worden. En daarom een beroep kunnen doen op het Gewaarborgde Inkomen voor Ouderen (een pensioen voor mensen zonder pensioenrechten). Blijkt nu dat die ouders permanent in Marokko wonen. Door een anonieme tip is de Pensioendienst daar achter gekomen.

Verhoeven en De Standaard hebben nog veel werk aan de winkel. Om te beginnen in de eigen stal, ook wel Mediahuis geheten.

Doorbraak, 01 juli 2025