Over ideologie en werkelijkheid

De ideologie-interviews van De Standaard met de Franstalige partijvoorzitters waren buitengewoon interessant. Er is namelijk aangetoond dat er in België meer aan de hand is dan alleen maar klassieke ideologische links-rechts-tegenstellingen. De Daves Sinardets van deze wereld zijn eraan voor de moeite. Idem voor traditionele partijen die dachten dat ze daarmee – eindelijk ! – een verhaal hadden gevonden.

Want wie de culturele invloed op ideologie aan het werk wou zien, moet maar de passages lezen over het zogeheten hoofddoekenverbod. Vanuit de Franse laïcité-gedachtestaan alle Franstalige partijvoorzitters daar achter, zo bleek. Ook PS-voorzitter Paul Magnette. Uitgerekend dus op een punt waarop zijn Vlaamse kameraden zich willen profileren...

Het is trouwens jammer dat DS-journalist Joël De Ceulaer niet heeft doorgevraagd. Bij voorbeeld over het in Vlaanderen wereldberoemde regenboog-t-shirt van de holebi-beweging. Want ik meen mij te herinneren dat dat voor ongeveer alle Franstalige partijvoorzitters wél moest kunnen… Een hoofddoek dus niet?

Simpele geesten als Bert Anciaux zullen dat afdoen als islamofobie, maar wie wél drie seconden doordenkt moet gewoon zeggen dat ideologie ook een identitaire functie heeft. Anders gezegd: met ideologie kan je schipperen, of om zich met een groep te identificeren, of om zich er net van af te zetten.

Een mooi voorbeeld is in dat verband Olivier Maingain van het FDF - die voor het overige in DS een uitstekende beurt maakte; respect! Als het gaat over de verstrengde wet op de gezinshereniging valt op dat de steun van de MR aan een bijna kamerbrede Vlaamse meerderheid Maingain kennelijk op de maag is blijven liggen. “Gezinshereniging heeft niets te maken met migratie”, zegt hij. Hij negeert dus feiten (gezinshereniging is het belangrijkste migratiekanaal), maar hij laat zijn standpunt bepalen door de Vlamingen, met wie hij zoveel mogelijk van mening moet verschillen.

En zoals het in een goede journalistieke reeks past, kwam de kers op de taart in de laatste aflevering met PS-voorzitter Paul Magnette. Al van in de inleiding zegt die dat hij zich vandaag meer verwant voelt met de Vlaamse socialisten dan tien jaar geleden. En even verder geeft hij de verklaring: “Wij hebben dat idee van de actieve welvaartsstaat nooit gedeeld.” Dat is pas een statement.

Want alsof God zelf dat heeft georganiseerd, staat ook Frank Vandenbroucke, de vader van die actieve welvaartsstaat, in de weekendkrant. Meer duidelijkheid over het verschil tussen zuid en noord, of over de onwerkbaarheid van het Belgische bestuursniveau is zelden in één krant te vinden geweest. En Bart De Wever heeft er dit keer écht niets mee te maken.

Met aan de ene kant Vandenbroucke en zijn donderende waarschuwing over onze sociale zekerheid. “We doen het slechter dan Frankrijk en Duitsland, en véél slechter dan Nederland. In Wallonië is het het ergst. Daar groeit één op de vier jongeren op in een gezin dat de Belgische grens van de bestaanszekerheid niet haalt.” En even verder wijst de professor erop dat er in Franstalig België ook meer ongelijkheid bestaat. In Brussel en Wallonië is met andere woorden de samenleving minder egalitair dan in Vlaanderen. Armoede is in opmars in Wallonië, zegt Vandenbroucke, en hij wil dat de Franstalige politiek zich daarover bezint.

Maar Paul Magnette van de PS is daar kennelijk nog lang niet aan toe. 'Er is in Wallonië niet veel meer armoede dan in Vlaanderen’, zegt hij. ‘Eigenlijk is dat toch verrassend: voor zo'n rijke regio is er behoorlijk wat armoede in Vlaanderen.’ Nog twee stappen verder, en je belandt bij wat we hebben gekend voor 1989: ongelukken à la Tsjernobyl komen niet in het nieuws, omdat ze niet bestaan, omdat ze in een arbeidersparadijs doodsimpel ook niet kunnen bestaan.

Want wie volgens de socialistische traditie gelooft in de maakbaarheid van mens en samenleving, kan bezwaarlijk zeggen dat na een kwarteeuw besturen de PS mee verantwoordelijk is voor Waalse armoede en werkloosheid. En dus… valt het goed mee met die armoede. Ook dat is ideologie voor wie (te?) lang aan de macht is: ze moet beschermen tegen de werkelijkheid.

Gelukkig komt men finaal altijd uit bij Lincoln en zijn you cannot fool all the people all the time. Waarom? Precies, omwille van de werkelijkheid: een straffere ideologie is niet te bedenken. Een straffere supporter ook niet.


Eerder

Leve de werkelijkheid

Het was een opvallend moment. Geert Wilders in debat met Rob Jetten, boegbeeld van het links-liberale D66. Wilders heeft nagetrokken dat Jetten, minister van Klimaat in het demissionaire kabinet Ru...

Lees het hele artikel

Nieuw Sociaal Contract

Ik heb het vele keren gedaan voor de VRT: verkiezingsprogramma’s maken. Het eerste was de vinger op de zere plek leggen, proberen te bepalen waar de verkiezingen over gingen. Wanneer je dat doorhad...

Lees het hele artikel

Een uphill battle

Het is zo ver: Doorbraak zit al een kleine week in een nieuw jasje. Er is een vaste ploeg die beslagen op het ijs staat, er zijn ook nieuwe mensen die voor Doorbraak schrijven. Het is tijd voor de ...

Lees het hele artikel

Raar, en het doet zeer

Ik kreeg het van jongs af aan ingelepeld. Toen ik nog maar nauwelijks kon lezen zag ik het in verschillende talen op de toren staan: Nooit meer oorlog. Het is lange jaren meegegaan. Het werd een L...

Lees het hele artikel