Wat een heerlijke man, die Georges-Louis Bouchez (GLB)! Maar laat ik u eerst ergeren met dit weinig flamingantische standpunt: van mij hoeft hij morgen geen Nederlands te spreken. Hij verstaat onze taal, dat is genoeg. Liever stevige, heldere standpunten in het Frans dan flauwe praat in het Nederlands.

Bijna dertig procent heeft hij gehaald. (Met dank aan de duizenden Doorbraaklezers die mijn oproep hebben gevolgd.) GLB heeft gewonnen, omdat hij de wetten van de politiek kent en ze ook heeft toegepast.

Politiek is een gevecht om wat in de hoofden van de mensen zit. Denken de meeste mensen dat we beter af zijn als we veel en hoge belastingen betalen, of denkt de grote meerderheid net het omgekeerde? Vinden de mensen dat wie niet werkt recht heeft op een levenslange uitkering, of is er een limiet? Vinden de mensen dat we vluchtelingen bij ons per definitie moeten binnen laten omdat het altijd om mensen gaat? Of is er een grens aan onze humaniteit?

Vragen – er zijn er nog meer – die  te herleiden zijn tot die ene vraag waar het bij verkiezingen  om draait: wie geloof ik? En wie geloof ik niet?

GLB heeft in Wallonië en Brussel dat gevecht om de overtuiging gewonnen; de PS en de PTB hebben het verloren, Ecolo is zelfs op sterven na dood. Er is in de Vlaamse media nauwelijks over gesproken: maar een groene vicepremier en een groene partijvoorzitter (beiden met jarenlange staat van dienst) die als lijsttrekker niet eens verkozen zijn, dat is du jamais vu.

Opvallend is bovendien dat GLB niet alleen bij ons, maar ook in zijn eigen Wallonië door de media is uitgespuwd als totaal onbetrouwbaar, ei zo na zelfs staatsgevaarlijk. Dat zegt natuurlijk meer over die media dan over GLB. Ook daar valt een politieke les uit te trekken: wie als partij in de media en in de weldenkende wereld leuk gevonden wordt, heeft een ernstig electoraal probleem.   

De MR-minister-president van de Franse Gemeenschap, Pierre-Yves Jeholet, heeft dat, vermoedelijk per ongeluk, op overtuigende wijze gedemonstreerd. In een debat met een PVDA-verkozene van Marokkaanse origine zei hij geïrriteerd dat als het waar was dat weinig in België deugde, de man gerust kon terugkeren. Een immense mediarel was het gevolg; linkse partijen en het zogeheten middenveld rolden over elkaar heen om er schande van te spreken. Op 9 juni haalde Jeholet in de provincie Luik op de federale lijst 64.000 voorkeurstemmen. De jarenlange socialistische patron de Liège, Frederic Daerden, zoon van papa Daerden, kreeg er 20.000 minder.

Het is ook de boodschap van GLB aan de Open VLD: een sociaaleconomisch rechtse partij moet niet proberen cultureel links te zijn. Alleen de bobo’s van de clans De Gucht en Verhofstadt vinden dat een zinvolle combinatie: het levert hun een goed gevoel en welwillende mediabelangstelling op, maar geen kiezers. Het leidt tot het Gentse Mathias De Clercq-scenario: een liberale burgemeester kan in die stad, maar dan wel op de lijst van de socialisten. Wat ook iets over het lokale socialisme zegt, dat nogal wat bohemiens van het bourgeoistype telt. Dat is de lijst van de Anderlecht-supporters-voor-de-Gantoise.

Nog een les: onderschat de kiezers niet. Dreigen met hel en verdoemenis als ze voor de foute lijst stemmen, werkt niet. Het houdt het Vlaams Belang niet tegen, de PVDA ook niet, het heeft in 2010 de N-VA niet gehinderd, de Kerk heeft er in het begin van de vorige eeuw de opgang van de socialisten niet mee kunnen stoppen. Mensen laten zich leiden door de werkelijkheid; wie als politieke partij de realiteit mee heeft, is niet te kloppen. Het valt op dat GLB forse winst heeft geboekt in gemeenten met de laagste inkomens van het land. Daar is de euro gevallen.

In zijn memoires zegt Frans Van Cauwelaert dat er in de politiek twee ijzeren wetten zijn: je moet met veel zijn, en je moet het veel keren zeggen. Ook dat weet GLB: hij is de hele tijd hetzelfde blijven zeggen. En nog iets: hij heeft vooral gezegd waar het naartoe moest; GLB biedt perspectief.

Dat zal ook nodig zijn. Want er is niet alleen dat gigantische gat in de begroting. Die 27 miljard tekort – 40 miljard in 2029 – is een zware onderschatting. Er wachten bijkomende uitgaven waaraan niet te ontkomen valt: we gaan meer moeten betalen voor Europa, we moeten ook het geleende Europese Covidgeld terugbetalen, we gaan onvermijdelijk meer moeten betalen voor Oekraïne en ook het lidmaatschap van de NAVO zal vele bijkomende miljarden vergen. Van perspectief gesproken…

Het recept van GLB: verspilling en inefficiëntie uitschakelen, en de economie fors aanzwengelen, onder meer door minder regels en bemoeizucht. 

Al in 2014 schreef gezondheidseconoom Lieven Annemans dat er in de gezondheidszorg elk jaar 15 miljard verspilling was. Verspilling waar geen enkele patiënt beter van wordt. (Wie dat soort besparing onbespreekbaar vindt, dient andere belangen dan ’s lands belang). Als bovendien meer mensen aan de slag gaan, als we pakweg de helft van de vacatures kunnen invullen, dan is er… perspectief. Alles bij elkaar zou dat een heuse staatshervorming zijn.

Of dat allemaal kan zonder echte staatshervorming is twijfelachtig. De kans dat hervormingen door institutionele constructiefouten worden geblokkeerd is niet denkbeeldig. GLB kan daar onmogelijk blind voor zijn. Ja, het volk heeft op 9 juni de staat hervormd, maar is die staat in staat de wensen van het volk te volgen?

Wat ook opvalt: GLB legt zijn visie voor en na de verkiezingen ook in Vlaanderen uit. Dat doen Vlaamse verkozenen veel te weinig – Theo Francken en Kathleen De Poorter van de N-VA zijn op dat punt gelukkige uitzonderingen.

Maar zeker is dat GLB nu al minstens een vermelding waard is in de Encyclopedie van de Vlaamse Beweging. Omdat hij ervoor heeft gezorgd dat het land kan worden gedeblokkeerd. Heerlijke man! Van mij mag hij dat op zijn borst tatoeëren. 

Doorbraak, 18 juni 2024